เซนติเมตร ซ.ม. หรือ ซม.

ในการตรวจ อ่าน หรือ ประเมิน ผลงานทางคณิตศาสตร์ ครูพี มักพบกับข้อมูลที่ขาดมาตรฐานและ/หรือบรรทัดฐานในการเขียนคำย่อที่ใช้ของผู้เขียนผลงานโดยเฉพาะเกี่ยวกับการใช้ตัวย่อในระบบมาตราการวัดต่าง ๆ เช่น เซนติเมตร จะใช้ ซ.ม. หรือ ซม.ดี ถึงจะถูกต้องตามหลักการ บางคนใช้มันทั้งสองอย่างในเอกสารเรื่องเดียวกันซึ่งไม่เหมาะสม ดังนั้นเพื่อความถูกต้อง ครูพีจึงขอนำเสนอข้อมูลในการเปลี่ยนมาตราระบบต่าง ๆ ซึ่งมีตัวย่อกำกับไว้เพื่อให้ผู้อ่านใช้ตามนี้ และสูตรที่กล่าวถึงนั้นบางครั้งก็เป็นข้อมูลที่หายากมากทีเดียว โดยเฉพาะระบบเก่า ๆ ที่เราเคยใช้มาในสมัยเรียนชั้นต้น ๆ

มาตราวัดระยะเมตริก10 มิลลิเมตร (มม.) เป็น 1 เซนติเมตร (ซม.)
10 เซนติเมตร เป็น 1 เดซิเมตร (ดม.)
10 เดซิเมตร เป็น 1 เมตร (ม.)
10 เมตร เป็น 1 เดคาเมตร (ดดม.)
10 เดคาเมตร เป็น 1 เฮกโตเมตร (ฮม.)
10 เฮกโตเมตร เป็น 1 กิโลเมตร (กม.)

มาตราตวงความจุเมตริก10 มิลลิลิตร (มล.) เป็น 1 เซนติลิตร (ซล.)
10 เซนติลิตร เป็น 1 เดซิลิตร (ดล.)
10 เดลิตร เป็น 1 ลิตร (ล.)
10 ลิตร เป็น 1 เดคาลิตร (ดคล.)
10 เดคาลิตร เป็น 1 เฮกโตลิตร (ฮล.)
10 เฮกโตลิตร เป็น 1 กิโลลิตร (กล.)

มาตราเวลา
60 วินาที เป็น 1 นาที
60 นาที เป็น 1 ชั่วโมง
24 ชั่วโมง เป็น 1 วัน
7 วัน เป็น 1 สัปดาห์
30 วัน เป็น 1 เดือน
12 เดือน เป็น 1 ปี
365 วัน เป็น 1 ปี (สุริยคติ)
366 วัน เป็น 1 ปี (อธิกสุรทิน)
100 ปี เป็น 1 รอบ (ศตวรรษ)


มาตราชั่วน้ำหนักเมตริก
10 มิลลิกรัม (มก.) เป็น 1 เซนติกรัม(ซก.)
10 เซนติกรัม เป็น 1 เดซิกรัม (ดก.)
10 เดซิกรัม เป็น 1 กรัม (ก.)
10 กรัม เป็น 1 เดคากรัม (ดคก.)
10 เดคากรัม เป็น 1 เฮกโตกรัม (ฮก.)
10 เฮกโตกรัม เป็น 1 กิโลกรัม (กก.)

หลักนิยม 1 กก. = 1,000 ก.

มาตราช่างน้ำหนักไทย
6 ไพ เป็น 1 เฟื้อง
2 เฟื้อง เป็น 1 สลึง
4 สลึง เป็น 1 บาท
4 บาท เป็น 1 ตำลึง
20 ตำลึง เป็น 1 ช่าง
20 ช่าง เป็น 1 หาบ


มาตรตวงความจุไทย
20 ทะนาน (ท.) เป็น 1 ถุง (ถ.)
50 ถัง เป็น 1 บั้น (บ.)
2 บั้น เป็น 1 เกวียน (กว.)

มาตราตวงความจุ เมตริก-ไทย
1 ลิตร เท่ากับ 1 ทะนาน
1 กิโลลิตร เท่ากับ 1 บั้น
2 กิโลลิตร เท่ากับ 1 เกวียน
200 ลิตร เท่ากับ 1 เกวียน

เทียบมาตราช่างน้ำหนัก เมตริก-ไทย15 กรัม เท่ากับ 1 บาท
600 กรัม เท่ากับ 1 ชั่วหลวง
60 กิโลกรัม เท่ากับ 1 หาบ

เทียบมาตราวัดระยะ เมตริก-ไทย1 เมตร เท่ากับ 2 ศอก
1 กิโลเมตร เท่ากับ 25 เส้น


มาตราพื้นที่ไทยเทียบมาตราเมตริก1 ไร่ เท่ากับ 1,600 ตารางเมตร
1 งาน เท่ากับ 400 ตารางเมตร
1 ตารางวา เท่ากับ 4 ตารางเมตร

--------------------------------------------------

ด้วยความปราถนาดี
ครู พี/